Doğum 4 aşamadan oluşur.

Açılma
Doğum
Plasenta çıkışı
Doğum sonrası

İlk aşamada bebeğiniz rahim kasılmalarının yarattığı baskı ile rahim ağzının tam olarak açılmasını sağlar. Buna açılma dönemi denir. Açılma dönemi, doğumun en uzun dönemidir. Bu dönemde gevşeme, nefes, güven ve destek en önemli yardımcılarınız olacaktır. Rahim ağzı 10 santim açıklığa ulaştığında açılma dönemi sona ermiştir.

AÇILMA

İkinci aşamada doğum gerçekleşir. Bu dönemde bebeğin başı, doğum kanalından geçecek ve bebek anneyle buluşacaktır. Özellikle doğal seyrine bırakılan doğumlarda ıkınma refleksi devreye girer. Michel Odent’in “Bebek fırlatma refleksi” olarak tanımladığı bu his, hamilelere doğal ıkınma duygusunu verir. Bu dönemde hamilenin yapacağı en önemli şey, uygun ıkınma teknikleri ile bebeğinin aşağı inişini kolaylaştırmaktır. Bedeninin yönlendirmesini izleyen ve buna izin verilen hamilelerde doğum çok daha kolay gerçekleşecektir. Ikınma ve doğum süresi, birinci açılma aşaması ile kıyaslandığında nispeten daha kısa bir dönemdir. Doğum sayısı arttıkça bu süre kısalır. Üçüncü aşama ise plasentanın çıktığı nispeten pasif bir aşamadır ve hamilenin aktif bir müdahalesi gerekmeyecektir.

Ikınma döneminde özellikle yerçekiminin de yardımının kullanıldığı ayakta veya dik pozisyonlar tercih edilmelidir. Bunlar arasında çömelme, destekli oturma, destekli ayakta durma, diz-dirsek pozisyonu, doğum sandalyesinde oturma, yan yatar pozisyonlar ve yarı yatar pozisyonlar sayılabilir. Bu pozisyonların en büyük avantajı, yerçekiminin etkisini kullanması ve kemik yapının genişlemesini sağlamasıdır. Yerçekimi sayesinde rahim daha rahat çalışır, bebek ise ağırlığı ile aşağı inişini kolaylaştırır. Değişik pozisyonların denenmesi, kemik ve kas gruplarının hareketi ile bebeğin doğum kanalındaki dönüşlerine yardımcı olur.

Sırt üstü pozisyonlarda rahim ve bebek, ağırlıkları ile arkadaki damar ve sinirlere daha çok baskı yapacaklardır. Bu durum bir yandan kalbe dönen kan miktarını azaltırken, diğer yandan sinirlere baskı nedeniyle rahatsızlık hissini arttırır. Dik pozisyonlar bu negatif etkileri azaltacaktır.

DOĞUMUN AŞAMALARI SIRASINDA NELER YAPILABİLİR?

YAVAŞ FAZ
Neler beklenebilir?
Anne normal hayatına devam edebilir.
Sancılar sırasında konuşmaya devam edebilir.
Tuvalete (özellikle idrara çıkma) ihtiyacı artabilir.
Duygusal değişiklikler yaşanır.

Ne yapılabilir?
Hareket, yürüyüş
Sancılar düzenli olarak 5 dk. aralığına inince doktora kontrole gidilebilir.
Enerjinizi harcamayın.
Rahatlamak için eşiniz ile romantik bir yemek yiyebilirsiniz, güzel bir film izleyebilirsiniz, sevdiğiniz bir müzik dinleyebilirsiniz. Sakince eşinizle ile birlikte geçirilmesi tavsiye edilir.
Duş alabilirsiniz.

HIZLI/AKTİF FAZ
Neler beklenir?
Anne daha içe dönük, sancılar sırasında konuşamıyor.
Anne daha hassas. Anne sancılar sırasında ses çıkarmaya/bağırmaya ve kalça hareketlerine başlayabilir. Kusma olabilir. Anne yorulabilir, yatağa geçmek isteyebilir.
Neler yapılabilir?
Serbest hareket edebilir. Duş yapabilir. Saatte bir idrara çıkması önerilir. Sıvı alımına devam etmelidir. Sancılar arasında muhakkak dinlenmelidir. Anneyi güvende hissettirecek sakin ama sürekli destek gerekmektedir.

GEÇİŞ FAZI
Neler beklenir?
Bu aşamada rahim açılma eyleminden itme eylemine geçmek için hazırlanır. Rektumda basınç ve itme hissi hissedilebilir. Bacaklarda titreme, ayaklarda soğuma, mide bulantısı, kusma, Üşüme, hıçkırık, öfke, dokunulmama isteği, çaresizlik
Neler yapılabilir?
Pozisyon değişikliği
Göz teması ile doğum partnerin kontrolü eline alması (eş, kardeş, doula)
Sürecin sonuna gelindiğinin hatırlatılması
Doktor ıkınmama konusunda uyaracaktır, nefes tekniği ile ıkınma isteği geçiştirilebilir.
Doğum masasına alınabilir.

DİNLENME
Geçiş dönemi ile itme hissinin gelmesi arasında dinleme fazı herkes tarafından yaşanmayabilir. Bir nevi itmeye geçmeden önce dinlenme olarak isimlendirilebilir.
Neler beklenir?
Yorguluk
Moral yükselmesi
Neler yapılabilir?
Dinlenme
Su içme
Ikınma isteği gelmeden annenin ıkınması istenmemeli

İKİNCİ AŞAMA (DOĞUM)
Neler beklenir?
Ikınma isteği
Rektuma yoğun baskı
Adrenalin ve enerjide artış
Doğumhaneye geçilebilir
Neler yapılabilir?
Perineyi rahatlatmak ve gevşetmek
Doğumdan hemen sonra anne bebek teması sağlanması önerilir/hatırlatılır.
Nefes tutmadan, nefesi üfleyerek ve enerjiyi aşağıya yönlendirerek bebeğe destek olmak.

ÜÇÜNCÜ AŞAMA(PLESENTANIN ÇIKIŞI)
Süre: Doğumdan sonra ilk yarım saat içinde
Neler beklenir?
Plasentanın doğal olarak çıkışı beklenir.
Buradaki kasılmalar doğumdakinden daha hafiftir.
Neler yapılabilir?
Anne ve bebek  ten tene temas halinde, ilk rutin muayenesi anne kucağında yapılabilir.
Eğer eş doğuma katılmış ise, eşin anneye yakın temasta olması önerilir.
Annenin son kontrolleri yapılır, temizlenir.